Các cách điều trị đau thần kinh tọa sẽ được chỉ định tùy thuộc vào từng mức độ nghiêm trọng của bệnh. Hầu hết các trường hợp đều có khả năng cải thiện hiệu quả sau khi áp dụng phương pháp chăm sóc tại nhà, vật lý trị liệu, dùng thuốc… Tuy nhiên, nếu bệnh tiến triển nghiêm trọng, việc can thiệp phẫu thuật là thực sự cần thiết để phòng tránh biến chứng nguy hiểm.

Bệnh đau thần kinh tọa có chữa được không?

Chứng đau thần kinh tọa thường bắt đầu ở vùng lưng dưới, sau đó lan dần xuống chân, thậm chí là cả bàn chân với triệu chứng điển hình như: đau nhói, đau dữ dội, ngứa ran, tê yếu… Nguyên nhân chủ yếu có thể do thoát vị đĩa đệm hoặc gai xương cột sống gây chèn ép bó sợi.

Hầu hết những người bị đau thần kinh tọa đều khỏi bệnh sau vài tuần áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà. Nếu tình trạng tương đối nhẹ, không gây ảnh hưởng đáng kể đến vận động hàng ngày, bác sĩ thường sẽ chỉ định nghỉ ngơi và dùng thuốc. Tuy nhiên, đối với cơn đau nghiêm trọng, người bệnh có thể phải thực hiện phẫu thuật để hạn chế biến chứng đau thần kinh tọa nguy hiểm.

Biến chứng nếu bệnh không được điều trị

Đau thần kinh tọa xảy ra do áp lực lên dây thần kinh cột sống. Do đó, nhiều biến chứng nghiêm trọng có thể xuất hiện nếu bệnh không được điều trị kịp thời, bao gồm:

• Trượt đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm cột sống lưng.
• Mất cảm giác hoặc tê yếu chân.
• Mất chức năng ruột hoặc bàng quang.
• Tổn thương thần kinh vĩnh viễn.

Xem thêm: Các bệnh cơ xương khớp thường gặp

Hướng dẫn cách điều trị đau thần kinh tọa

Các cách điều trị đau thần kinh tọa sẽ được bác sĩ chỉ định dựa theo từng trường hợp, cụ thể như sau:

Tự chăm sóc tại nhà

Nếu cơn đau chỉ vừa mới xuất hiện, không nghiêm trọng, chưa gây cản trở đến sinh hoạt hàng ngày, người bệnh chỉ cần thực hiện một số phương pháp kiểm soát sau:

1. Chườm đá hoặc chườm nóng

• Chườm lạnh: Người bệnh đặt một túi chườm lạnh (túi nước đá hoặc một gói đậu Hà Lan đông lạnh bọc trong khăn sạch) lên vùng tổn thương trong vòng tối đa 20 phút, thực hiện lặp lại vài lần một ngày.
• Chườm nóng: Người bệnh sử dụng túi chườm nóng, đèn sưởi hoặc miếng đệm sưởi ở chế độ thấp nhất để chườm lên vùng bị đau nhức. Với tình trạng cơn đau kéo dài, bác sĩ sẽ chỉ định kết hợp cả 2 phương pháp chườm nóng và lạnh.

2. Dùng thuốc

Cả thuốc kê đơn và không kê đơn (OTC) đều có thể được chỉ định sử dụng để chữa trị đau thần kinh tọa, bao gồm:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS), chẳng hạn như ibuprofen hoặc naproxen.
• Steroid đường uống, chẳng hạn như prednisone.
• Thuốc chống co giật, chẳng hạn như gabapentin.
• Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như amitriptyline.
• Thuốc giảm đau opioid chẳng hạn như tramadol hoặc oxycodone

Các động tác kéo giãn nhẹ nhàng, phù hợp sẽ giúp cải thiện chứng đau thần kinh tọa một cách đáng kể. Theo đó, người bệnh nên thực hiện theo hướng dẫn từ những chuyên gia có kinh nghiệm để đảm bảo đạt được hiệu quả tốt và tránh chấn thương không đáng có. Một số bài tập điển hình có thể kể đến như:

• Bài tập tăng cường sức mạnh tổng thể.
• Bài tập tăng cường cơ bắp.
• Bài tập aerobic.

4. Vật lý trị liệu

Cách điều trị đau thần kinh tọa bằng vật lý trị liệu được chỉ định thực hiện nhằm những mục đích sau:

• Tăng cường sức mạnh cho cột sống và các cơ vùng lưng dưới, bụng, mông và hông.
• Tăng cường sức mạnh tổng thể.
• Kéo căng các gân, cơ bị cứng và không linh hoạt, chẳng hạn như gân kheo.
• Tăng cường trao đổi chất dinh dưỡng trong cơ thể.

Mặc dù người bệnh có thể cần phải nghỉ ngơi hoặc điều chỉnh hoạt động, nhưng điều quan trọng là phải duy trì vận động đều đặn, tránh nằm trong thời gian dài vì dễ khiến tình trạng nặng hơn.

Một số bài tập vật lý trị liệu có thể được thiết kế dành riêng cho từng nguyên nhân cơ bản. Theo đó, người bệnh cần tìm đến các chuyên gia y tế đã qua đào tạo, chẳng hạn như: bác sĩ vật lý trị liệu, bác sĩ chỉnh hình, huấn luyện viên thể thao được chứng nhận đủ điều kiện… để đảm bảo thực hiện kế hoạch điều trị hiệu quả.

5. Tiêm steroid

Tiêm steroid vùng thắt lưng có thể giúp điều trị hiệu quả cơn đau thần kinh tọa. Thuốc tiêm được chỉ định sử dụng với mục đích giảm đau, đảm bảo người bệnh có thể thuận lợi tham gia các bài tập vật lý trị liệu. Ngoài ra, phương pháp này còn có khả năng giúp chẩn đoán nguyên nhân cơn đau, từ đó xác định các dây thần kinh tổn thương. Hiện nay, các loại thuốc tiêm steroid phổ biến nhất được sử dụng cho chứng đau thần kinh tọa bao gồm:

Tiêm steroid ngoài màng cứng

Tiêm steroid ngoài màng cứng có thể giúp giảm đau thần kinh tọa do hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm hoặc bệnh thoái hóa đĩa đệm. Phương pháp này đem đến nhiều lợi ích quan trọng như:

• Kiểm soát phản ứng viêm xung quanh dây thần kinh tọa khỏi các nguồn đau cơ học và hóa học, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa đĩa đệm.
• Giảm hoạt động của hệ thống miễn dịch nhằm hạn chế sản xuất các tế bào viêm trong cơ thể.
  Steroid được tiêm vào khoang ngoài màng cứng sẽ phân tán vào các đầu dây thần kinh và mô khác, loại bỏ chức năng chống viêm khắp các cấu trúc dẫn truyền cơn đau.

Tiêm phong bế rễ thần kinh

Loại tiêm này được thực hiện gần dây thần kinh cột sống trong quá trình thoát ra khỏi lỗ gian đốt sống (lỗ xương giữa các đốt sống liền kề). Thuốc có tác dụng giảm viêm và làm tê liệt cơn đau do dây thần kinh truyền đến. Theo đó, thuốc có thể được tiêm trên một hoặc nhiều rễ thần kinh từ L4-S3 nhằm kiểm soát cơn đau hiệu quả.

Đối với hầu hết các mũi tiêm điều trị, cảm nhận trong từng trường hợp thường rất khác nhau. Một số người có thể cảm thấy giảm đau ngay lập tức với tác dụng kéo dài. Trong khi đó, nhiều người bệnh chỉ nhận thấy hiệu quả trong vòng vài tuần hoặc vài tháng.

6. Phẫu thuật

Phẫu thuật thường được cân nhắc khi triệu chứng đau, tê yếu chân kéo dài hoặc tiến triển nghiêm trọng mặc dù đã thực hiện một số phương pháp điều trị nội khoa trước đó. Ngoài ra, một số trường hợp cấp cứu y tế cần mổ kịp thời bao gồm:

• Hội chứng chùm đuôi ngựa: Đây là một trường hợp nguy hiểm, cần cấp cứu kịp thời khi các rễ thần kinh của chùm đuôi ngựa bị chèn ép, dẫn đến mất chức năng vận động và cảm giác ở phần dưới cơ thể.
• Đau thần kinh tọa hai bên: Tình trạng đau thần kinh tọa ảnh hưởng đến cả hai chân, có thể do thoát vị đĩa đệm nhiều cấp độ, thoát vị đĩa đệm đơn cấp nghiêm trọng hoặc hẹp ống sống trung tâm. Với trường hợp này, bác sĩ có thể sẽ chỉ định phẫu thuật sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.

Ngoài ra, phẫu thuật có thể được xem xét khi tình trạng đau, tê yếu ở chân kéo dài hơn 6 – 8 tuần, gây ảnh hưởng đến vận động mặc dù đã điều trị nội khoa. Phương pháp này nhằm mục tiêu loại bỏ nguyên nhân gây đau thần kinh tọa và kiểm soát triệu chứng đau. Tuy nhiên, chứng đau lưng liên quan đến tổn thương dây thần kinh tọa vẫn có thể không cải thiện sau phẫu thuật.

Hiện nay, vi phẫu thuật để loại bỏ nhân đệm (Microdiscectomy) đang được ứng dụng phổ biến. Theo đó, đây là phương pháp loại bỏ một phần khớp cột sống để tiếp cận rễ thần kinh tốt hơn hoặc giảm áp lực thần kinh một cách hiệu quả.

Microdiscectomy được ứng dụng phổ biến đối với các trường hợp đau thần kinh tọa do thoát vị đĩa đẹm thắt lưng. Mặc dù về mặt kỹ thuật, đây là một cuộc phẫu thuật mở, nhưng chỉ dừng lại ở mức xâm lấn tối thiểu, được thực hiện với vết rách tương đối nhỏ, do đó tổn thương mô là tối thiểu.

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy có tới 86% người bệnh đã giảm đau thần kinh tọa sau khi áp dụng cách điều trị này.

Có thể bạn quan tâm:

• Đau thần kinh tọa – Những điều bạn cần biết
• 5 bài tập yoga chữa đau thần kinh tọa

Các phương pháp điều trị khác

Một số cách điều trị đau thần kinh tọa thay thế thường được chỉ định thực hiện bao gồm:

• Châm cứu: Bác sĩ sẽ đâm những chiếc kim mỏng bằng sợi tóc vào da tại một số vị trí nhất định trên cơ thể. Liệu pháp này được chứng minh cho thấy giảm đau đáng kể.
• Nắn khớp xương: Bác sĩ trị liệu thần kinh cột sống có thể thực hiện các thao tác điều chỉnh cột sống để phục hồi chuyển động của cấu trúc và giúp giảm đau. Phương pháp này được đánh giá cao về độ an toàn và hiệu quả mang lại.

Chăm sóc cho người bệnh sau khi điều trị

Sau điều trị đau thần kinh tọa, người bệnh có thể cần nghỉ ngơi, điều chỉnh hoạt động cũng như mức độ vận động hàng ngày. Tuy nhiên, điều quan trọng là tránh nghỉ ngơi quá nhiều. Thói quen nằm trên giường và không hoạt động thể chất sẽ làm cho cơn đau ngày càng trở nên nghiêm trọng đồng thời kéo dài tời gian chữa lành vết thương. Do đó, người bệnh cần cân nhắc hoạt động nhẹ nhàng, đều đặn để cơ bắp luôn linh hoạt và phát triển khỏe mạnh.

_____________________________________________________________________________________